تقسیم ارث به زبان ساده
مطالب این صفحه:
1- نحوه تقسیم ارث بین ورثه طبق قانون چگونه است؟
3- سهم الارث ورثه چطور مشخص می شود؟
4- طبقه بندی وراث طبق قانون انحصار وراثت چگونه است؟
5- نحوه ارث بردن زن و مرد از یکدیگر
6- نحوه ارث بری ورثه طبق طبقات ارث
7- آیا به فرزند خوانده ارث می رسد ؟
8- آیا ارث مادر به دختران می رسد؟
9- آیا می توان کسی را از ارث محروم کرد ؟
10- آیا مالیات بر ارث اجباری است؟
1- نحوه تقسیم ارث بین ورثه طبق قانون چگونه است؟
در این مقاله به تعریف حقوقی ارث، نحوه تقسیم دارایی متوفی بین ورثه، وتحریرو تقسیم اموال، قانون مالیات بر ارث، طبقات ارث، تقسیم ارث بین دختر و پسر، محاسبه سهم الارث ورثه و محروم کردن وارث از ارث می پردازیم:
ارث مالی است که بعد از فوت شخص طبق قانون ارث ، به وارثان او می رسد.
قانون در تعریف ارث آورده که ارث انتقال قهری حقوق (انتقال مال منقول یا غیر منقول یا مطالبات کسی به بازماندگان است بدون این که بین آن دو توافق یا قراردادی وجود داشته باشد) و دارایی متوفی به ورثه اوست.
3- سهم الارث ورثه چطور مشخص می شود ؟
طبق قانون مدنی میزان ارث ورثه ، برحسب طبقات ارث مشخص می شود.
در گواهی انحصار وراثت ورثه قانونی و میزان سهم الارث براساس طبقه ای که ورثه در آن قرار دارد مشخص می شود.
اساسا ،طبقه ارث برحسب رابطه سببیت یا نسبیت شخص با متوفی متفاوت است .
بر این اساس به شرح دو رابطه و ارتباط آن با طبقات ارث می پردازیم:
وارث نسبی : وارثی است که با متوفی از طریق خون رابطه نزدیک دارد مانند پدر و مادر یا فرزند متوفی و ...
وارث سببی : وارث سببی وارثی است که علت ارتباط زوجیت بوده مانند ارث زن از شوهر یا ارث بری مرد از زن
وراث سببی عموما میزان کمتری از ارث را می برند و وراث نسبی به لحاظ رابطه نزدیکتر بهره بیشتری می برند.
4- طبقه بندی وراث طبق قانون انحصار وراثت :
قانون مدنی در ماده ۸۶۲ از 3 طبقه وارث نام برده است که هر یک از این طبقات خود درجه بندی دارند
طبقه اول
درجه اول: پدر، مادر، فرزند
درجه دوم: نوه
درجه سوم: نبیره
طبقه دوم
درجه اول: خواهر، برادر، پدربزرگ، مادربزرگ
درجه دوم: فرزندان خواهران، فرزندان برادران، جد و جده
طبقه سوم
درجه اول: عمه، عمو، دایی، خاله
درجه دوم: فرزندان عمه، فرزندان عمو، فرزندان دایی، فرزندان خاله
نکته اول :وراث طبقه بعد وقتی ارث میبرند که از وارثین طبقه قبل (از طبقه قبل، مورث ،وارث نداشته باشد )کسی نباشد مثلا :اگر متوفی دارای پدر مادر و فرزند باشد طبقه دوم یعنی خواهران و برادران متوفی ارثی نمی برند.
نکته دوم :همسر متوفی در کنار همه طبقات دیگر ، ارث می برد .
نکته سوم : همسر ازدواج موقت از متوفی ارث نمی برد.
نکته چهارم : فرزندان ازدواج موقت (صیغه )مانند فرزندان ازدواج دائم ارث می برند
نکته پنجم: به نوزاد بشرط زنده متولد شدن ولو یک دقیقه ، ارث تعلق می گیرد.
4- ارث زنی که شوهرش فوت کرده چقدر است ؟
قانون ارث زوجه متوفی بر حسب فرزند داشتن یا نداشتن متفاوت است .توجه داشته باشید که قانون ارث زن مربوط به زنی است که با متوفی ازدواج دائم و رسمی دارد و ارث به زنان صیغه ای یا عقدی غیر دائم نمی رسد .
نحوه ارث بردن زن و مرد از یکدیگر :
1- ارث زن در صورت داشتن فرزنداز متوفی :
زن از شوهر متوفی یک هشتم ارث میبرد.
اگر آن مرد، سه یا چهار همسر عقد دائم داشته باشد، فقط همین یک هشتم بین آنان تقسیم میشود.
ارث زن در صورت نداشتن فرزند از متوفی :
یک چهارم ارث میبرد.
اگر مرد چند همسر داشته باشد، فقط همین یک چهارم میان زنان تقسیم میشود.
ارث مردی که زنش فوت کرده چقدر است ؟
اگر زن فرزند نداشته باشد:
مرد از زن، یک دوم ارث میبرد
اگر زن فرزند داشته باشد:
یک چهارم ارث میبرد
5- نحوه ارث بردن زن و مرد از یکدیگر
1- سهم ارث مادر: یک ششم از ماترک اگر متوفی فرزند یا خواهر و برادر داشته باشد. یک سوم از ماترک اگر متوفی فرزند و خواهر و برادر نداشته باشد.
2- سهم ارث پدر: یک ششم از ماترک اگر متوفی فرزند داشته باشد.
3- سهم ارث دختر (درصورتیکه متوفی پسر نداشته باشد): یک دوم (نصف)در صورت واحد بودن(یک دختر). دو سوم در صورت تعدد.
4- سهم ارث خواهر (مشترک از پدر و مادر یا مشترک از پدر، درصورتیکه برادر یا اجداد پدری نباشد): یک دوم در صورت واحد بودن (یک خواهر). دو سوم در صورت تعدد.
5- سهم ارث برادر و خواهر (مشترک از مادر درصورتیکه متوفی اجداد مادری نداشته باشد): یک ششم در صورت واحد بودن. یک سوم در صورت تعدد.
6- اگر زن و مرد وارث نداشته باشند ارث به چه کسی می رسد ؟
اگر زن بمیرد و وراثی نداشته باشد، شوهر تمام ترکه زنش را به ارث میبرد. اما اگر شوهر بمیرد و وراثی نداشته باشد، زن همان سهم الارث خودش را میبرد و بقیه دارایی شوهر او پس از دهسال انتظار برای پیدا شدن وارث قانونی همانند ترکه بیوراث، به دولت داده میشود.
7- آیا به فرزند خوانده ارث می رسد ؟
برخلاف تصور عموم مردم ، قانون مدنی ، فرزند خوانده را جز طبقات ارث ندانسته وفرزند خوانده از پدرخوانده و مادر خوانده اش ارث نمی برد .
8- آیا ارث مادر به دختران می رسد؟
عموم مردم فکر می کنند ارث طلای مادر به دختران می رسد در صورتیکه این تصور کاملا خلاف قانون است .
درست است که برحسب عرف یا توصیه خود مادر ، ممکن است طلا و زیور آلات مادر به دخترها داده شود ولی قانون مقرر کرده که ارث مادر فرقی با ارث پدر ندارد و در تقسیم ارث طلای مادر هم پسر دو برابر از دختر ارث می برد .
9- آیا می توان کسی را از ارث محروم کرد ؟
حتما تا بحال از پدران و مادران زیادی شنیده اید که فلان فرزند ناخلف را از ارث محروم می کنیم ولی این تهدید اثری در قانون ارث ندارد و بهیچ وجه نمی توان کسی را از ارث محروم کرد .
از نظر قانون ،فرد تا زمانی که زنده است میتواند هرگونه دخل و تصرفی در اموال خود انجام دهد مثلاً تمام اموال خود را به هر کسی که دوست دارد انتقال بدهد ولی نمیتواند در قالب وصیت بعضی از وراث را از ارث محروم کند.
به موجب قانون هر فردی فقط نسبت به یک سوم اموال خود، میتواند وصیت کند یعنی در زمان حیات وصیت کند که یک سوم از اموالش به شخص مورد نظرش برسد ولی مابقی اموالش بصورت قهری به وراث به ارث می رسد .
10- آیا مالیات بر ارث اجباری است ؟
مالیات بر ارث مالیاتی است که از اموال و داراییهای شخص متوفی گرفته میشود.
پرداخت مالیات بر ارث اجباری است و باید توسط وراث پرداخت بشود.
اگر مالیات بر ارث پرداخت نشود، مال مورد نظر به وراث انتقال داده نمیشود و نمیتوانند دخل و تصرفی در آن کنند.
مقدار پرداخت مالیات برحسب طبقات ارث متفاوت است
وراث طبقه اول مانند پدر ، مادر و فرزند متوفی ،کمترین میزان مالیات را پرداخت میکنند و وراث طبقه دوم و سوم مانند برادر و خواهر و...به ترتیب دو و چهار برابر ورثه طبقه اول باید مالیات بپردازد.
بیشتر بخوانید و بدانید